De Gerrit Rietveld Academie werd vernoemd naar de architect van het gebouw, die kort voor de oplevering overleden was. Rietveld ontwierp een gebouw met een rechthoekige plattegrond, met aan de zuidkant een L-vormige aanbouw van één verdieping hoog, met een zogenaamd zaagtanddak. Hij zocht naar nieuwe technische mogelijkheden voor het realiseren van een optimale omgeving voor de toekomstige gebruikers. Het gebouw is daarom opgebouwd uit een betonconstructie met daar omheen een vliesgevel van staal en glas. Rietveld wilde het gebouw zo open en neutraal mogelijk maken en streefde naar zichtbaarheid van de verschillende afdelingen. Hij werkte met vaste maateenheden, wat zorgde voor zuivere verhoudingen en wat de toepassing van geprefabriceerde bouwelementen vergemakkelijkte. Terugkerend thema in het gebouw is het loshouden van de onderdelen ten opzichte van elkaar. Dit is onder meer te zien bij de ingang, waar de trap los van de gevel staat, net als de luifel. Ook binnen is het ‘loshouden’ zichtbaar: door een constructie met een vliesgevel is het mogelijk langs de vloeren omhoog te kijken – de balken staan namelijk los van de glazen gevel. In de scheidingswanden tussen lokaal en gang ontwierp de architect vitrines voor het tentoonstellen van gemaakt werk, maar deze vitrines zorgden daarnaast voor doorzichten door het hele gebouw. Het gevoel van ruimte om ons heen was uitermate belangrijk voor Rietveld. Die ruimte bouwde hij ook in door de toepassing van zo neutraal mogelijke kleuren: voornamelijk grijstinten, zwart en wit. Om de verdiepingen en lokalen een eigen karakter te geven, heeft elke gang wel haar eigen kleur linoleum. Kleur zou verder ontstaan door de aanwezigheid van de studenten en de kunstwerken die zij maken, zo redeneerde hij.