Glas-in-ijzerwand Jules Chapon
Kunsthistorische waarde
De geometrisch-abstracte glas-in-ijzerwand van Jules Chapon in de Nederlandse Bank heeft grote kunsthistorische waarde als een kunstwerk van de bekende beeldhouwer Jules Chapon. Hij is één van de bekendste geometrisch-abstract werkende monumentale Nederlandse kunstenaars geweest die tot de eerste naoorlogse generatie behoort. Zijn monumentale oeuvre is beperkt, maar opvallend- dat geldt vooral voor zijn glas-in-ijzerwanden. Dit kunstwerk heeft waarde als één van zijn weinige overgebleven kunstwerken. De realisering van de glas-in-ijzerwand die hij voor het kantoor van de NDSM in Amsterdam-Noord heeft gemaakt, is gefilmd en getoond door het Polygoonjournaal. Deze film van W. van der Velden, “De Wand”, kreeg hiervoor een gouden medaille op het filmfestival van Bilbao (1972). In hetzelfde jaar maakte Chapon ook deze tien meter lange wand voor de Nederlandse Bank. De stoere wand, gemaakt van scheepshuiden en-platen, half gepolijste machineonderdelen en gekleurde glasplaten en karbonkels heeft organische vormen met een `vegetatief karakter`. In de jaren zestig werden zijn kunstwerken beschouwd als topkunstwerken, die alleen voor record prijzen aan te schaffen waren. Chapon maakt verder buiten Amsterdam in 1961 een wand in het Elektronisch Testcentrum van Fokker. Jules Chapon is een Joodse kunstenaar die na zijn studie Economie voor de kunst koos en getrouwd is geweest met Eva Bendien van Galerie Espace. Hij verhuisde van Haarlem naar Frankrijk, om niet meer geconfronteerd te worden met de man die zijn ouders in de Tweede Wereldoorlog had verraden, zo verklaarde hij in een interview.
Cultuurhistorische waarde
In Amsterdam heeft Chapon, behalve deze wand in de Nederlandse Bank en de wand in het hoofdkantoor voor de NDSM-werf, ook vier stalen panelen gemaakt voor de Gemeentelijke Waterleidingen en een gepolijste wand voor de Penitentiaire Inrichting. Dit was een percentageopdracht van het Rijk, die indertijd één van de duurste percentage kunstwerken van Amsterdam was, het kostte wel fl 324.121. Het heeft de pers gehaald nadat het illegaal was gesloopt. Ook het kunstwerk op de NDSM-werf is in 1989 voor een deel of helemaal gesloopt. De glas-in-ijzerwand in de Nederlandse Bank heeft een zeldzaamheidswaarde, na de sloop van Chapons andere wanden. Het kunstwerk in de Nederlandse Bank staat afgebeeld in “Wand des tijds”, geschreven door de adjunct-directeur van Kunst en Bedrijf, Tom Haartsen.
Architectuurhistorische waarde
Het glas-in ijzerwand met de organische vormen en gekleurde glasplaten vormde en vormt (ook na de herplaatsing) een contrast met in de grote koele rechtlijnige entreehal. Het had en heeft een beeldbepalende werking in de hal. De Nederlandse Bank, in 1967-1970 gebouwd door architect Marius Duintjer, is in 1991 uitgebreid. Voor het gebouw staat een kunstwerk van Zadkine en het hek rondom de bank is een kunstwerk uit 1992 van Peter Struycken.