Ga naar de inhoud

Geen mobiele versie beschikbaar.

Een mobiele versie van de site is nog niet beschikbaar. Voor een betere gebruikservaring bezoek deze site op uw computer of tablet.

Foto: Paul  Nieuwenhuizen

Episodes uit Metamorphosen van Ovidius

Bij Piet Mondriaanstraat 140, 1061TT

Kunsthistorische waarde
De met een trap verhoogde entree van het voormalige Cartesiuslyceum is in 1960 aan beide zijden verfraaid met mozaïeken van Harry van Kruiningen, pseudoniem van Henri Janssen. Ze hebben een kunsthistorische waarde als abstract expressionistische mozaïeken met symbolische tendensen uit de jaren vijftig. De mozaïeken hebben een zeldzaamheidswaarde omdat Van Kruiningen maar een paar monumentale opdrachten heeft gemaakt. In deze abstract-organische composities, die de episodes uit de Griekse mythologie voorstellen (de Metamorfosen van de Griekse Ovidius), is wel enige figuratie, zoals bomen en zeilboten, te ontdekken. Zijn abstracte stijl is fantasievol en geïnspireerd op microscopische planten en dieren, antieke letterkunde en geschiedenis, mythologie en Spinoza’s geschriften. Van Kruiningen doceerde Grafische Technieken aan de Academie voor Beeldende Kunsten in Arnhem. Hij was lid van de kunstenaarsvereniging De Onafhankelijken en samen met Willy Boers richtte hij de groepen 12 schilders en Vrij Beelden op, die in 1955 samenging met LIGA Nieuw Beelden.

Cultuurhistorische waarde
Het Cartesiuslyceum is een tweelingschool met het Spinozalyceum aan de Peter Anrooystraat, beide zijn een ontwerp uit 1957 van architect Jan Leupen van de Dienst der Publieke Werken. De entree van het Spinoza is verfraaid met mozaïeken van de in de realistische stijl werkende Nicolaas Wijnberg. In het appartementencomplex, de torenflat Het Breed in Amsterdam Noord, zijn in de entreehal mozaïeken van Van Kruiningen aanwezig. De werken van de communistische graficus Van Kruiningen hebben ook cultuurhistorische waarde omdat Van Kruiningen in het verzet zat (hij maakte vervalste persoonsbewijzen).

Architectuurhistorische waarde
De twee mozaïeken hebben heldere expressionistische kleuren en door de glans van het Venetiaanse glas een mooie schittering. Ze zijn, ondanks dat het gebouw en de entreepartij in 2018 zijn aangepast en de mozaïeken nu bij het bordes bóven de (huidige) entree horen, beeldbepalend.

Verder lezen